دوم: استاد گرانقدری از خطه اصفهان از تاثیر نام افراد بر شخصیت‏شان برای‏مان سخن می‏گفت، به یاد ابوی خودم افتادم که نام‏شان «حَسَن» است و ما در این سالیان عمر کَرَمِ حسنی را به عینه دیده‏ایم. خدا حفظ‏شان کناد، هم چنین والد شما را (کرم حسنی اسم شخص خاصی نیست!). ولی نمی‏دانم چرا بعضی‏ها اسم‏شان با آن‏چه هستند چندان جور در نمی‏آید؛ مثلا بعضی‏ها «سعید» اند ولی از سعادت بهره‏ای نبرده‏اند، و یا برخی «جمیله» نام دارند ولی جمال خاصی ندارند؛ والله اعلم!

سوم: آن‏گاه که عابس بن شبیب شاکری روانه میدان گشت، زره و کلاه‏خود خود را از تن درآورد و به کناری افکند؛ دیگران به او گفتند:«أجننت؟» (آیا مجنون گشته‏ای؟) و او در پاسخ گفت:«حب الحسین أجننی» (حب حسین مجنونم کرده). «مجنون» را بدان خاطر مجنون می‏نامیدند که عشق «لیلی» او را بسان مجانین و جن‏زدگان کرده بود و حال «لیلی» «مجنون» کجا و «لیلی» «عابس» کجا، که میان ماه عابس تا ماه مجنون تفاوت از زمین تا آسمان که نه، بل تا بی‏کران است. پس به «عابس» و عابس‏ها باید حق داد که حب الحسین آنان را بسان مجانین کند! دقیقا نمی‏دانم که موج عشق‏بازی تا کجا پیش‏رفته و چه افرادی را موجی کرده اما می‏دانم که عشق‏بازی با حسین کماکان ادامه دارد...

چهارم: آن سال‏ها که هنوز یزید زمان بر عراق حکومت می‏راند و پیاده‏روی اربعین منع گشته بود، عده‏ای از عراقی‏های ساکن ایران از تهران به قم یا از قم به مشهد را پیاده طی می‏کردند؛ یکی از این عزیزان در دانشگاه هم‏کلاس ما بود، سر یکی از کلاس‏ها صحبت از همین پیاده‏روی به سمت عتبات مقدسه شد، استاد گرامی که رئیس گروه علوم سیاسی ... هم بودند گفتند که: فلسفه این پیاده‏روی‏ها چیست؟ وقتی وسیله هست چرا پیاده؟ این چه کاری است دیگر؟ دوست عزیز ما نتوانست پاسخ قاطعی به جناب استاد دهد، اما یکی دیگر از دانشجویان که سنی از ایشان گذشته و اساسا حوزوی بود در پاسخ گفت: برخی از مسائل را نمی‏توان با نگاه عقلی حل کرد و فهمید بلکه باید از دریچه قلب بدان نگریست تا قابل درک شوند، و جناب استاد دیگر هیچ نگفت!

خاطر مبارک باشد اوایل سال هشتاد و شش پستی نوشتم به عنوان «زیارت عاشقانه!» و کمی از شنیده‏ها راجع به زیارت اربعین آقا و مولایمان اباعبدالله الحسین علیه السلام نقل کردم؛ آن نوشته‏ها بر اساس شنیده‏ها و مسموعات بود اما «شنیدن کی بود مانند دیدن؟» بعضی چیزها را حتما باید دید، نه به این خاطر که باورت گردد بل بدین خاطر که اگر نبینی حسرت می‏خوری و خود را جزو خاسران و زیان‏دیدگان می‏دانی، پس حال که از سالِ گذشته به دلت افتاده بود، چرا نروی و با چشم خود نبینی؟ مجددا نیت سفر عاشقی می‏کنی و عزم را جزم و دل به دریا می‏زنی، چرا که باید قضای زیارت سال‏های رفته را به‏جا آورد!

تاریخ‏چه زیارت اربعین برمی‏گردد به همان سال شصت و یک هجری که اهل‏بیت امام علیه‏السلام را از شام به مدینه منتقل می‏کردند، در میان مسیر به کربلا رفتند و با جابر بن عبدالله انصاری در کربلا ملاقات نمودند و این‏چنین بود که اولین زائران اربعین حسینی خود را در اولین اربعین به کربلا رساندند. پس از آن به تاسی از آن خاندان شریف زیارت اربعین و با پای پیاده بین محبین و شیعیان رواج یافت. سال‏هایی بود که برای زیارت کربلا باید دست و پا می‏دادند تا اجازه زیارت داده شود، و عابس‏ها به‏راحتی دست و پا می‏دادند و شعارشان تا به امروز این شد:

لَو قَطَعوا أرجُلَنا و الیَدَین        نَأتیکَ زَحفاً سَیِّدی یا حُسَین
گر ببُرند هر دو دست و پاها را     سینه خیز آییم سویت یا حسین

مطمئناً زمین در طول حیات خود راه‏پیمایی و پیاده‏روی‏ای به عظمت و شکوه پیاده‏روی اربعین به سوی کربلای اباعبدالله الحسین علیه‏السلام را ندیده. قرن‏هاست که این پیاده‏روی هرساله تکرار می‏گردد، از نظر زمانی از چند هفته قبل از اربعین آغاز می‏شود، از نظر بُعد مسافت ده‏ها و بلکه صدها کیلومتر طول دارد، از نظر جمعیت و کمیت نیز که شنیدید تنها بر اساس آمار اعلام شده، امسال حدود نه ملیون نفر در این مراسم شرکت جستند. همه اینها را بگذارید به کناری و یک حساب سر انگشتی بکنید که برای چنین جمعیت عظیم و سیل‏آسایی چه تدارک و امکاناتی باید اختصاص داد؟ فکرش را بکنید اگر این نه ملیون نفر بخواهند وارد یک شهر کوچک که نه، بلکه وارد یک شهر بزرگ و با امکانات در کشور ما شوند با چه بحران‏هایی مواجه خواهیم شد؟ به قول برخی نزدیکان، در سفر حج که هرساله برگذار می‏شود و تنها دو سه ملیون زائر شرکت می‏کنند، با این همه تدارکات و امکانات وسیع و آمادگی دولت سعودی و دیگر دولت‏ها، با این همه امکانات زیربنایی و مواد اولیه غذایی و دارویی و...، اما آخرش هم تعدادی کشته و یا تلف و بیمار می‏شوند. عراق رفته‏ها می‏دانند که عراق چقدر از لحاظ امکانات زیربنایی، بهداشتی و... دچار ضعف و کمبود است، حسابش را بکنید این چند ملیون نفر چقدر به غذا برای خوردن، آب برای آشامیدن و حتی دستشویی برای قضای حاجت نیاز دارند، اما چه برکتی است در این مراسم که با این سیل جمعیت، عراق و کربلا را دچار بحران نمی‏کند؟ وقتی خود خدا ثواب زیارت مولا و آقا را در کربلا بیش از حج و عمره گذاردن قرار داده، چه جای تعجب است که زائرانش را نیز بیش از حجاج بیت‏اش تحویل بگیرد؟ تصویر هوایی از بین‏الحرمین و کوچه‏های اطراف به‏خوبی نمایان‏گر است که چه معجزه‏ای می‏خواهد حمل و نقل و جابه‏جا شدن چند ملیون نفر در این مساحت کوچک(+). هرچه در این باب بگوییم باز هم کم است، فقط می‏توانم این‏را بگویم که اگر راه‏پیمایی بیست و دو بهمن و یا روز قدس واجب است، پیاده‏روی اربعین به سمت کربلای معلی در این شرایط آخرالزمانی کم از آن اهمیت ندارد که هیچ، بسی مهم‏تر و بلکه اولی‏تر از آن است؛ و مگر می‏شود خود صاحب عزا در این عزای جدش شرکت نکند؟ و همه این‏ها از برکت وجود همان صاحب عزای اصلی است...

حال که شاید دل‏تان پر کشید و بخواهید کمی از آن شکوه و عظمت را با چشم ببینید، سفرنامه تصویری اربعین را در وبلاگ می‏گذارم، سعی کرده‏ام تصاویر کامل و شامل باشند به همین دلیل تعدادشان زیاد است، برخی را در صفحه اصلی گذاشته و به برخی لینک داده‏ام، امیدوارم که مقبول افتد، پس هر که دارد هوس کرب و بلا بسم الله...

پایانه مسافری غرب تهران